Những điều cần biết để tránh những rủi ro khi đầu tư chứng khoán
10/05/2021Khi đầu tư chứng khoán nhà đầu tư không tránh khỏi những rủi ro như: Rủi ro thanh khoản, rủi ro lạm phát, rủi ro lãi suất, rủi ro giá hàng hóa…
Theo các chuyên gia, đầu tư chứng khoán là hình thức kinh doanh mang nhiều yếu tố rủi ro. Bên cạnh những lợi ích đem lại cho các nhà đầu tư thì việc tránh những rủi ro này là điều mà họ luôn quan tâm. Quá trình đầu tư vào thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư cần nắm và hiểu rõ, đồng thời chấp nhận được các loại rủi ro này.
Mục lục
Những loại rủi ro nào trong đầu tư chứng khoán
Rủi ro hệ thống: còn được gọi là rủi ro thị trường – loại rủi ro có thể ảnh hưởng đến toàn bộ thị trườn. Rủi ro này không thể tránh mà chỉ có thể phòng.
Rủi ro cụ thể hay còn gọi là rủi ro phi hệ thống, xảy ra ở từng trường hợp đầu tư riêng lẻ. Điều này ảnh hưởng cá biệt tới khoản đầu tư đó, không có tính chất bao trùm cả thị trường.
Việc phân biệt hai loại rủi ro trên đây nghe có vẻ rất chuyên môn; tưởng chừng như chỉ là việc của giám đốc đầu tư. Tuy nhiên, với nhà đầu tư cá nhân, việc hiểu rõ bản chất của hai loại rủi ro này. Điều này sẽ rất hữu ích trong việc thiết lập một kỳ vọng hợp lý. Đồng thời đánh giá được hiệu quả của các khoản đầu tư của mình. Chứng khoán 12h xin gửi đến bạn nội dung chi tiết về các loại rủ ro trên, và sơ bộ cách phòng tránh rủi ro trong đầu tư chứng khoán.
Rủi ro hệ thống
Các sự kiện chính trị bất ngờ, suy thoái kinh tế thế giới, biến động lãi suất, tỷ giá đều đại diện cho các nguồn rủi ro hệ thống. Những sự kiện này ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường chứng khoán. Bạn không thể tránh được những rủi ro này ngay cả khi đã đa dạng hoá, phân bổ đầu tư vào các cổ phiếu khác nhau.
Một ví dụ điển hình là thị trường chứng khoán Việt Nam đã có một giai đoạn điều chỉnh mạnh, giảm khoảng 25% từ đỉnh tháng 4/2018. Nguyên nhân của sự sụt giảm này có đóng góp từ nhiều yếu tố rủi ro hệ thống:
+ Chiến tranh thương mại Mỹ -Trung gây ra sự bất ổn vĩ mô trong khoảng thời gian đó
+ Đồng USD trên đà tăng mạnh trong khoảng thời gian đó. Điều này khiến khối ngoại có xu hướng bán ròng bởi bởi quỹ ngoại đầu tư vào Việt Nam. Khi chưa biết doanh nghiệp làm ăn ra sao, thì họ đã lỗ do tỷ giá rồi!
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán của rủi ro hệ thống như: rủi ro biến động lãi suất, rủi ro biến động giá hàng hóa, rủi ro tiền tệ, rủi ro tín dụng và rủi ro thanh khoản.
Rủi ro kinh tế
Đối với các nhà đầu tư trẻ tuổi, chiến lược tốt nhất thường là “hunker down” và vượt qua những suy thoái này. Nếu bạn muốn tăng vị thế của mình trong các công ty có nền móng vững vàng. Đây thường là thời điểm tốt để thực hiện điều đó.
Chứng khoán nước ngoài có thể là một điểm sáng khi thị trường trong nước rơi vào tình trạng khó khăn. Nhờ vào việc toàn cầu hóa, một số công ty đặt tại Mỹ cũng có thể kiếm được phần lớn lợi nhuận của họ ở nước ngoài. Tuy nhiên, trong một cuộc sụp đổ như cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Điều này có thể không có nơi nào là thực sự an toàn.
Với các nhà đầu tư lớn tuổi lại ở trong thế ràng buộc hơn. Nếu bạn đang trong hoặc gần nghỉ hưu, một sự suy thoái lớn trong thị trường chứng khoán cũng có thể tàn phá nếu bạn chưa chuyển tài sản đáng kể sang trái phiếu hoặc chứng khoán thu nhập cố định. Đây là lý do tại sao việc đa dạng hóa trong danh mục đầu tư của bạn là cần thiết.
Rủi ro giá hàng hóa
Nhà đầu tư khi tham gia đầu tư chứng khoán tức là đầu tư vào các công ty cổ phần phát hành chứng khoán, hay nói một cách cụ thể hơn chính là đầu tư vào hàng hóa và sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp đó.
Có thể thấy giá hàng hóa tác động trực tiếp tới thị trường chứng khoán. Nhất là những hàng hóa liên quan tới chính sách tài khóa của nhà nước như: nhiên liệu xăng, dầu; giá điện, ga,… Do đó, khi giá hàng hóa thay đổi, rủi ro chứng khoán xảy ra lớn hơn
Rủi ro mô hình
Trong chứng khoán, nhà đầu tư tư thường chọn cho mình một mô hình đầu tư. Đó có thể là một mô hình định giá tài sản và vốn,… Tuy nhiên, việc xây dựng mô hình không tách khỏi những yếu tố kỹ thuật. Cũng như thị trường bởi thị trường chứng khoán luôn biến động không theo một quy tắc nào.
Vì vậy, rủi ro mô hình là không thể tránh khỏi. Phân tích kỹ thuật là phương pháp đầu tư được nhiều người áp dụng. Tuy nhiên vẫn cần để ý tới các yếu tố tác động tới thị trường.
Rủi ro thanh khoản
Tính thanh khoản của chứng khoán là khả năng chuyển đổi dễ dàng từ tiền sang chứng khoán và ngược lại. Rủi ro thanh khoản là sự bất ổn của chứng khoán khi điều kiện giao dịch thay đổi.
+ Nếu số lượng chứng khoán lớn, giao dịch xảy ra với khối lượng lớn có thể thấy thanh khoản ở mức cao, nhà đầu tư dễ dàng trao đổi cổ phiếu.
+ Nếu khối lượng giao dịch thấp, thậm chí có phiên không có giao dịch xảy ra có thể thấy thanh khoản ở cổ phiếu là thấp.
Rủi ro lạm phát và rủi ro lãi suất
Rủi ro lãi suất gây ra bởi sự lên xuống của lãi suất trái phiếu chính phủ. Khi đó sẽ có sự dao động trong mức sinh lời kỳ vọng của các chứng khoán.
+ Giá chứng khoán luốn biến động tỷ lệ nghịch với lãi suất thị trường; lãi suất thị trường tăng sẽ làm cho giá trị thị trường của chứng khoán bị sụt giảm và ngược lại
+ Lạm phát sẽ khiến giá trị của đồng tiền thay đổi, gây dao động tới lợi nhuận của nhà đầu tư trong tương lai.
Rủi ro cụ thể
Rủi ro cụ thể là những rủi ro đặc trưng trong từng ngành hoặc từng công ty. Ví dụ các rủi ro khi đầu tư chứng khoán: tai nạn máy bay tới từ ngành hàng không, thông tin xấu từ một công ty chứng khoán… không phải toàn thị trường đều bị ảnh hưởng. Vì là những rủi ro đặc trưng, nên không phải tấy cả nhà đầu tư trên thị trường đều cùng nhau chịu rủi ro này.
Rủi ro xếp hạng
Bất kỳ một ngành công nghiệp, dịch vụ nào đều có các đánh giá, xếp hạng hàng năm. Chủ yếu là vào dịp cuối năm hoặc đầu năm sau. Rủi ro về xếp hạng như doanh nghiệp giảm hạng so với năm trước. Điều này khiến giá trị của doanh nghiệp giảm, cổ phiếu xuống giá.
Rủi ro lỗi thời
Rủi ro này có thể xảy ra ở nhiều ngành sản xuất khi các sản phẩm đã rơi vào tình trạng lỗi thời. Nó không có giá trị đổi mới, không tăng trưởng lợi nhuận của nhiều năm khiến doanh nghiệp trở nên hoạt động trì trẹ, giá cổ phiếu giảm sút.
Ví dụ: Nguyễn Kim là thương hiệu anh cả trong ngành bán lẻ các thiết bị công nghệ, gia dụng,… ở Việt Nam qua nhiều năm. Song những năm gần đây, Nguyễn Kim tăng trưởng vô cùng chậm. Thậm chí không tăng trưởng khi một loạt các đàn em như Thế Giới Di Động (MWG), hay FPT ra đời và tăng trưởng mạnh mẽ. Đó chính là rủi ro lỗi thời trong nhành công nghệ – một ngành đòi hỏi thay đổi lớn.
Rủi ro kiểm toán
Rủi ro này có thể đến với nhiều doanh nghiệp bởi sự kiểm soát chi phí và nguồn vốn kém, gây tổn hại tới giá trị doanh nghiệp, hoạt động sản xuất không hiệu quả gây thiệt hai tới doanh nghiệp cũng như giảm giá cổ phiếu.
Rủi ro truyền thông
Rủi ro truyền thông xảy ra khi doanh nghiệp phát hành chứng khoán phải đối mặt với sự kiện xấu. Truyền thông xấu từ nhiều phía hoặc truyền thông sai sự thật. Điều này gây ảnh hưởng xấu tới thương hiệu cũng như khiến giá cổ phiếu của công ty giảm nhanh. Đây có thể coi là rủi ro của đầu tư chứng khoán có sức ảnh hưởng lớn nhất đối với các doanh nghiệp.
Rủi ro pháp lý
Rủi ro pháp lý là điều mà hầu hết các nhà đầu tư đều có thể mắc phải khi đầu tư chứng khoán. Những rủi ro nếu không nắm vững pháp luật chứng khoán. Nhà đầu tư có thể đối mặt với nguy cơ rủi ro cao. Thêm nữa, đối với các doanh nghiệp phát hành chứng khoán. Những thay đổi của pháp luật, thắt chặt chính sách thuế, quy định vốn…Cũng có thể gây rủi roc ho các doanh nghiệp.
Có thể hiểu một cách khái quát rằn, rủi ro trong đầu tư chứng khoán là khả năng giá trị khoản đầu tư giảm, khiến nhà đầu tư bị thua lỗ.
Có khá nhiều góc nhìn về rủi ro trong chứng khoán đến từ phía các nhà đầu tư lừng danh.
“ Cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro là suy nghĩ” Warren Buffet
“Rủi ro nó khác hoàn toàn so với cách rủi ro để tạo ra lợi nhuận cao.” – Howard Mark
“Phải đảm bảo xác suất xảy ra những nguy cơ gây ra tổn lại lớn là “số 0 tròn trĩnh” – Ray Dalio
“ Rủi ro không phải là nền tảng của lợi nhuận mà là kẻ thù đáng sợ nhất của nó.” – Andy Redleaf
Kết luận
Trên đây là các rủi ro khi đầu tư chứng khoán mà nhà đầu tư có thể gặp phải. Để chiến thắng trên thị trường, nhà đầu tư chứng khoán phải tích lũy cho mình rất nhiều kiến thức để giảm thiểu tối đa rủi ro. Để giảm rủi ro trong đầu tư chứng khoán thì các nhà đầu tư chứng khoán cần tìm hiểu kĩ các phương thức đầu tư chứng khoán ít rủi ro nhất dưới đây.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư.
- Tập trung đầu tư dài hạn.
- Tuân thủ nguyên tắc, kỷ luật.
- Theo dõi thông tin, biến động thị trường.
- Lựa chọn công ty môi giới chuyên nghiệp, tận tâm.
Nguồn: Tpbs.com.vn